یک کلاس درس در مقطع دبیرستان در ژاپن

مدرسه مکان آموزشی است که برای آموزش دانش آموزان تحت رهبری معلمان طراحی شده است.در زبان امروزی به مکان‌های آموزشی پائین‌تر از سطح آموزش عالی که، آموزش عمومی در آن‌ها صورت می‌گیرد، گفته می‌شود.

اکثر کشور ها سیستم آموزشی خاصی دارند،که طبق این سیستم شرکت در مدارس اجباری می باشد.نام مدارس در کشور های مختلف متفاوت است که عموما شامل مدارس ابتدایی برای کودکان و راهنمایی برای نوجوانانی که تحصیلات ابتدایی را با موفقیت پشت سر گذاشته اند، می شود.

در ایران مدرسه‌ها در سه گروه دبستان، راهنمایی و دبیرستان (هنرستان‌ها، از نظر مقطع، برابر با دبیرستان‌ها هستند) هستند. در مدرسه کسانی هستند که مسئولیتهایی را بر عهده دارند مانند مدیر که ریاست مدرسه را بر عهده دارد و معاون های آموزشی، تربیتی (پرورشی)،فناوری و آموزگاران. مدرسه زیر نظر ادارهٔ اموزش و پرورش هر شهر اداره می شود. بجز این مدارس دانش آموزان می توانند برای یادگیری به مراکز دیگری قبل یا بعد از تحصیلات ابتدایی و راهنمایی مراجعه کنند.

کودکستان ها و مهدکودک ها که قبل از مدارس ابتدایی هستند برای کودکان بسیار کوچک(عموما بین 3 تا 5 سال)مورد استفاده قرار می گیرند.بعد از مدارس راهنمایی و دبیرستان دانش آموزان به دانشگاه برای تحصیلات عالی می روند. همچنین مدارس غیر انتفاعی وجود دارند که زمانی ساخته می شوند که دولت نمی تواند از تحصیلات(رشته) خاص پشتیبانی کند یا وسایل آزمایشگاهی مناسبی را در اختیار دانش آموزان قرار نمی دهد. اولین مدرسه در تاریخ مدرن ایران ، مدرسه دارالفنون بود که میرزا تقی خان امیر کبیر آن را در زمان ناصرالدین شاه تاسیس نمود.

پیرامون واژه

واژهٔ مدرسه که در فارسی و عربی امروز کاربرد دارد، واژه‌ای عربی و از نظر دستور زبان عربی، اسم مکان است. یعنی مکانی که محل «درس و درس خواندن و درس دادن» است.

نام مدرسه معمولا با نام معلم گره خورده است . معلم کسی است که دانش آموزان را در راه یادگیری کمک و هدایت می کند. در این بین به معلم دوره ی ابتدایی ( آموزگار ) و به معلم دوره ی دبیرستان ‌(‌ دبیر ) می گویند.

ویژگی های مدارس خوب

والدین همیشه به دنبال یافتن مدرسه ای خوب برای تحصیل فرزند خود هستند. در زیر چند ویژگی یک مدرسه ی خوب بیان می گردد.

1- مدیر مدرسه خوب دارای برنامه آموزشی و تقو یم اجرایی سالانه فعالیت ها و ... می باشد. 2- عوامل آموزشی مدرسه خوب با دانش آموزان دوست و رفیق هستنــــد. 3- معلمین از سواد کافی برخوردارند و با مسایل تعلیم و تربیت و روانشناسی آشنایی دارند. 4- تعامل مناسبی بین عوامل آموزشگاه و دانش آموزان و اولیاء برقرار است. 5- نظام مشاوره ای مدرسه خوب، کارا و اثربخش است. 6 - مدرسه خوب دانش آموز را با مهارت های زندگی آشنا میکند به نحوی که به راحتی می تواند، وارد جامعه شود. 7 - در مدرسه خوب، میراث فرهنگی، وطن دوستی، احترام به نیاکان و تاریخ و پرچم و ... گرامی داشته می شو د. 8- فضای آموزشی مدرسه خوب ( کلاس درس ) متناسب با سن و پایه تحصیلی دانش آموزان محرک و جذاب است. 9- فضای فرهنگی، هنری و فن آوری برای رفع نیازهای علمی و تحقیقی دانش آموزان مهیا می باشد. 10- مدرسه خوب به شکوفایی استعداد و توانایی جسمی دانش آموزان اهتمام دارد و در جهت تامین فضا و امکانات ورزشی کوشا می باشد. 11- در مدرسه خوب فضای نمازخانه رغبت انگیز، سالن ها وسیع و تمیز، سرویس های بهداشتی تمیز و استاندارد می باشد. 12- مدرسه خوب به بهداشت روحی دانش آموزان توجه کافی دارد و با ایجاد کتابخانه، آزمایشگاه، اتاق خلاقیت و سالن سمعی و بصری در جهت تامین آن می کوشد. 13- محیط آموزشی گویای معماری ایرانی و اسلامی و دارای پیام فرهنگی هنری است. و ...